JAKKER, a ship's journey

Details

Created: 31 January 2013

Yansaladup, zout water.
Weer een palmeneilandje, één Kuna familie, zeven kite surfers en heel veel wind.
Wijzelf kiten niet, maar we hebben wel belangstelling voor de sport van zoonlief. Houden van de sfeer en kijken graag toe. Daarom zijn we hier. Het rijk van Stefan van Sawadi. Dit is de grens, de buitenkant van Kuna gebied. Achter het rif is er niks dan zee, duizend mijl ver.
Vijf rijen brandinggolven bulderen op het brede rif.  Zorgen voor een van zoutdruppeltjes verzadigde lucht. Na een paar dagen zit binnen een zoutfilmpje op vloer, kastjes, lakens, alles. Raampjes zien eruit als de ramen van appartementen aan de Vlaamse kust. Je kan er niet meer doorheen kijken. Het wordt tijd om te vertrekken.

We hadden een paar dagen "slecht" weer, lees geen zon, dus heeft Tony al het rvs onderhanden genomen. Roest"vrij", ja. Maar toch...op zee begint uiteindelijk alles te roesten.
Zout en zon krijgen alles kapot. Daarom maak ik hoezen voor de diesel jerrycans aan dek, die anders langzaam desintegreren door de UV-stralen.
Het jasje van de plastic tanks mag gezien worden, al zeg ik het zelf.

Vertelde ik al dat mijn naaimachine, die een paar maanden geleden in staking ging, nog nooit zo soepel liep. Tovenaar Tony...

Zoet water.
Het zout water beu en onze zoetwater tanks leeg. Wij dus naar Soledad Miria, klein Kuna eilandje dicht bij het vasteland. Daar kan je drinkwater tanken langszij een dok.
Twee afgeleefde bevoorradingsboten en zeiljacht Dream liggen er als we toekomen. Op anker wachten we onze beurt af.
Brood, "madu", kunnen we alvast gaan kopen. In de nauwe straatjes worden we meteen opgevangen door wel vier mannen die ons naar de bakker begeleiden. Ons al meteen, ongevraagd, een paar keer de prijs van de broodjes herhalen. 0,15 cent !
Op het pleintje wenken vrouwen me hun molas te komen bekijken. Steeds nieuwsgierig naar je naam en je land van herkomst. Steeds bereid tot een praatje. Maar een foto nemen, dat mag ik niet. Veel Kuna houden daar duidelijk niet van. Zelfs als ze toestemming geven, is dat niet van harte en draaien ze weg van de camera. Het zij zo.

We lopen nog wat rond in het labyrint, zoals een inwoner het dorp zelf noemt. Dit zijn geen straatjes, we lopen gewoon bij mensen op de "stoep". Binnen op de aangestapte aarde wat stoelen, kinderen op de grond, volwassenen in hangmatten.

En tanken maar...
Eindelijk is de steiger vrij en kunnen we water tanken. Twee (huis)dolfijnen komen vlakbij wat kapriolen maken. Jongens proberen een visje te vangen. Gouden halskettinkjes, oorbelletje, petje achterstevoren, zonnebril...bling, bling boys! Zo traditioneel is het dorp ook niet meer.
Indiaanse meisjes komen met Tony praten en willen graag de boot zien.
Anderhalf uur duurt het water nemen, zo weinig druk is er. Goed drinkwater zo vertelde men ons. Een filter is bevestigd aan de kraan.
Eindelijk klaar, vullen we nog een paar emmers...o, nee...er drijven bruine stukjes in rond. Drinkwater ?! Hoe konden we zo stom zijn om niet eerst het water te checken?
Natuurlijk, we voegen steeds "Aquaclean" toe, dat product ontsmet ons water. Een fijn filter stopt alle partikeltjes (groter van 5 micron) en een carbon filter zorgt voor de lekkere smaak. Maar we spreken af het water toch ook nog extra te koken, vanaf nu.
Het tandeloze mannetje dat zich voorstelt als Roberto, schrijft 9 $ op, voor "agua", maar wil 10 !? Opgetrokken schouders als je een opmerking maakt.

Details

Created: 28 January 2013

Geraldo met zijn "veggieboat" zien we graag komen. We liggen in de East Lemon Cays, té ver van Narganá om vlug even heen en weer inkopen te gaan doen. Wij dus blij vanmorgen. Vooral omdat wij één van de eersten zijn die hij bezoekt...met een "volle" boot. Ananas, pompelmoezen, bananen, uien, aardappelen, aubergines... En zullen we onszelf vandaag nog eens trakteren op kip? Naar biefstuk of een ander stukje vlees, kan je hier wel fluiten. Maar kip, dat is er all over the world.

Er resten nog drie billen. Die zitten op de bodem van de koelbox. Het hulpje diept ze op uit een smoezelige plastic zak. We kijken naar elkaar...en zien in een flits de plastic zakken met kippen op de betonnen kaai in Cartí liggen. Zo maar uitgestald, naast de blikken cola, de flessen water, de potten nescafé. In de tropenzon. Wachtend op een boot die hen naar een Kuna winkeltje zal brengen. Koude keten verbreken? Nooit van gehoord.

Maar, kom op met die kip, we hebben al te veel vis gegeten de laatste tijd.
De Kuna jongen dropt de drie stukken in de weegschaal, die is vuil van het wegen van aardappelen en wie weet wat nog allemaal. Maar als we de kip goed wassen en grondig bakken, wat zal ze dan smaken met champignons (uit blik) en yam"frietjes" in de pan.

Details

Created: 27 January 2013

In het jaar 1950...ergens in de Caribische Zee, ter hoogte van San Blas.
Een vrachtschip is in de problemen, maakt zoveel water, daar kan geen pomp tegenop. De kapitein neemt een radicaal besluit. Aan volle snelheid strandt hij de boot in het ondiepe water vlakbij Dog Island. Oef, de lading, vooral rum, is tenminste gered. Alles wordt overgeladen in kleine boten en alsnog naar Colón gebracht.

En wij...wij hebben er een dankbaar snorkeldoel bij. Maar wat een stroming staat er boven het wrak. Foto's maken is niet bepaald makkelijk zo. Je drijft gewoon weg van je object. En weer hangen grote baarzen onbeweeglijk onder het beschermende staal.
Eentje kijkt me aan : "Doe me dat maar eens na..."

Details

Created: 20 January 2013

Stel je voor! De Congreso General van Kuna Yala, een afvaardiging van de gekozen sailas (chefs) van gans Kuna Yala dus, leggen met hun open boot aan langszij Jakker. Zie je het bij ons al gebeuren, ministers die een bezoek brengen. Oei, dat kan niet veel goeds betekenen.
De chefs groeten ons vriendelijk, stappen aan boord en nemen plaats. Twee militairen blijven op de boot. Een professionele fotograaf maakt foto's van ons. We denken allebei hetzelfde :" 1 $ for photo!!". Dat zeggen Kuna vrouwen nl.
De vrouwelijke tolk geeft uitleg in het Frans, ligt haar beter dan Engels, zegt ze.
We worden verzocht 20 $ te betalen voor één maand verblijf in hun gebied. Na die maand dienen we een verlenging te betalen in Porvenir. De wet blijkt drie jaar te bestaan en elk jaar in januari gaan de mensen van de Congreso bij alle jachten langs om alles nog eens duidelijk te maken.
We krijgen een papier in het Spaans. Blijkt dat de Kuna het aantal jachten in hun gebied willen beperken tot 200...Op deze manier? Ze willen ook iets ondernemen tegen de "drijvende hotels" = charterboten. Buitenlanders mogen geen business doen in Kuna Yala.
Het is natuurlijk waar. De druk van onze "beschaving" op hun prachtige eilanden neemt ieder jaar toe. Wij bekennen schuld. Mobiele telefoons, satelliet-antennes, zonnepanelen zie je overal opduiken op de eilanden. Ze hebben dat nodig om afspraken te maken, om internet aan te bieden aan ons...
Er zijn steeds meer eco-cabañas (hotelletjes). Lanchas varen af en aan met toeristen. Als maar vaker komen er "vegieboten" langs. De Kuna ruiken geld. Kan je hen ongelijk geven? Maar hoe lang nog zullen ze op deze manier hun eigenheid kunnen behouden?

22 januari 2013 : Zarpe.
We mogen nu wel een maand in Kuna Yala cruisen, maar we hebben nog steeds geen algemene zarpe (= cruising permit) voor Panama. Ismaël, de havenkapitein van Porvenir, die daarvoor moet zorgen, was er niet tijdens de kerstperiode.
Terug naar Porvenir dus. Je ligt daar in een heksenketel van golven bij deze harde wind, dus het plan is : even ankeren en dan zo snel mogelijk weer weg.
De super vriendelijke Ismaël tovert de broodnodige stempels in een oogwenk op onze papieren. Maakt zelfs een praatje over Belgica... maar we zijn wel 193 $ lichter. Het goede nieuws is dat Jakker nu 1 jaar in Panama mag blijven.

24 januari 2013 : Elefante.
In de West Lemon Cays heet één van de eilandjes : Naguarchirdup. Zeilers noemen het Elefante of Mechanic eiland.
Mechanic island : want men herstelt er motoren en je kan er propaangas in je tanks laten "druppelen".
Elefante, naar de Elefante bar, o.a. versierd met een houten paneel met olifantjes. Een beetje Thaise stijl. Er is ethernet. Langzaam, als in de tijd van internet via telefoonlijn. Maar je kan de wereld ontvangen aan 3 $ per uur. En de barjongens zijn heel vriendelijk.
Hier regelen ze ook de lanchas naar Cartí en de aansluitende jeeps naar Panama City. Ze zijn erg betrouwbaar. Namen van passagiers en uren worden in kriebelige lettertjes in een klein notaboekje genoteerd en alle afspraken worden netjes nagekomen.
's Avonds spelen de Kuna jongens en meisjes van de twee families die hier wonen, volleybal op het strand. Volley is heel populair in Kuna Yala. Elk eiland dat zichzelf respecteert heeft een net op het strand. En ze zijn goed. Zelf gezien in Corazon de Jesus. Elk moment van de dag was er wel een wedstrijd tijdens het tornooi eind december. Je kon de enthousiaste supporters horen tot op de ankerplek.
Naar verluidt gaat het meisjesteam van Corazon zelfs naar de finale.